Trường ĐH Ngoại thương phối hợp với tập đoàn Viettel tổ chức hội thảo “Viettel – Cơ hội và thách thức trong kỷ nguyên mới”

Trong bối cảnh đất nước đang chứng kiến những chuyển biến mạnh mẽ, và trước thềm một kỷ nguyên phát triển mang tính bứt phá, việc truyền tải các nghiên cứu chuyên sâu, cập nhật xu hướng công nghệ toàn cầu cũng như chia sẻ góc nhìn chiến lược về trật tự thế giới mới trở nên đặc biệt quan trọng. Đây không chỉ là hành trình truyền cảm hứng, mà còn mang ý nghĩa then chốt trong việc nâng cao tư duy lãnh đạo cho đội ngũ cán bộ quản lý đến từ các đơn vị trực thuộc Tập đoàn Viettel. Thông qua việc tiếp cận các tri thức mới và nhận diện sớm các xu thế, các nhà lãnh đạo tương lai sẽ được trang bị nền tảng tư duy linh hoạt, tầm nhìn rộng mở để chủ động thích ứng với các thách thức, đồng thời nhận diện và hóa giải những rủi ro tiềm ẩn trong bối cảnh thế giới đầy biến động.
Tham dự Hội thảo về phía Tập đoàn Viettel có sự hiện diện của bà Vũ Thị Mai – Trưởng ban Tổ chức nhân lực Tập đoàn; Ông Hoàng Văn Ngọc – Trưởng ban chiến lược Tập đoàn; Bà Phạm Thị Thu Hương – Trưởng Ban đối ngoại Tập đoàn; ông Bùi Quang Tuyến – Giám đốc Học viện Viettel; Ông Đặng Tài Hân– Phó giám đốc Học viện Viettel cùng 200 đại biểu đến từ các đơn vị trực thuộc tập đoàn Viettel đang hoạt động trong nước và nước ngoài như Metphone (tại Campuchia), Mytel (Tại Myanmar), Movitel (tại Mozambique)…bằng hình thức trực tiếp và trực tuyến.
Về phía Trường ĐH Ngoại thương có sự hiện diện và điều hành của PGS, TS. Đào Ngọc Tiến – Phó Hiệu trưởng Nhà trường; TS Vũ Thị Hạnh – Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Bồi dưỡng và Tư vấn Kinh tế đối ngoại (Feretco) và ThS Nguyễn Đình Hoàng – Ban Đào tạo Bồi dưỡng, Trung tâm Feretco.
Phát biểu khai mạc Hội thảo, PGS, TS. Đào Ngọc Tiến đã gửi lời chào trân trọng tới toàn thể các đại biểu tham dự, đồng thời bày tỏ lời cảm ơn sâu sắc tới Ban Lãnh đạo Tập đoàn Viettel vì những nỗ lực hợp tác hiệu quả trong lĩnh vực đào tạo và tư vấn chiến lược cùng Trường ĐH Ngoại thương trong thời gian qua. PGS, TS. Đào Ngọc Tiến đặc biệt nhấn mạnh đến sự chuyển mình nhanh chóng của thế giới hiện đại, nơi công nghệ, dữ liệu và tốc độ đang trở thành những yếu tố mang tính sống còn, quyết định trực tiếp đến sự tồn tại và phát triển bền vững của mọi tổ chức. Trước bối cảnh toàn cầu đầy biến động và cạnh tranh khốc liệt, Viettel – với vai trò là tập đoàn công nghệ tiên phong của Việt Nam và khu vực – không chỉ đang đứng trước những cơ hội bứt phá to lớn, mà còn phải đối diện với nhiều thách thức phức tạp, từ bài toán duy trì tăng trưởng đến đổi mới sáng tạo và thực hiện sứ mệnh dẫn dắt xã hội số.

Theo PGS, TS Đào Ngọc Tiến, mục tiêu cốt lõi của Hội thảo lần này là phân tích sâu các xu hướng công nghệ và biến động địa chính trị toàn cầu, những yếu tố đang ngày càng tác động mạnh mẽ đến chiến lược phát triển của các tập đoàn công nghệ hàng đầu thế giới. Hội thảo cũng là diễn đàn mở để các đại biểu cùng nhau thảo luận về những bài toán chiến lược trong phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, khả năng thích ứng trong kỷ nguyên AI, Cloud và Big Data, đồng thời tìm kiếm những hướng đi mới mang tính đột phá cho Viettel trong hành trình vươn tầm quốc tế.
Mở đầu chương trình Hội thảo, PGS, TS Hoàng Anh Tuấn – Tổng Lãnh sự Việt Nam tại San Francisco, Hoa Kỳ đã có phần chia sẻ đặc biệt với chủ đề: “Tầm nhìn của Tổng thống Donald Trump về trật tự thế giới mới và chiến lược đối phó với Trung Quốc.”. PGS, TS Hoàng Anh Tuấn nhận định rằng tầm nhìn của Tổng thống Trump về trật tự thế giới tập trung vào chủ nghĩa dân tộc kinh tế, đặt lợi ích quốc gia Mỹ lên hàng đầu, hướng tới một trật tự lưỡng cực hoặc đa cực mềm, được xây dựng trên nền tảng quyền lực, răn đe và chủ quyền quốc gia. Một điểm nổi bật trong chiến lược này là sự sẵn sàng đối đầu, trong đó Mỹ kiên quyết giữ vững vị trí siêu cường số 1 trước sự trỗi dậy của Trung Quốc.

Liên hệ tới chiến lược phát triển của Tập đoàn Viettel, PGS, TS Hoàng Anh Tuấn thẳng thắn chỉ ra rằng lĩnh vực viễn thông đang bước vào giai đoạn bão hòa, và sẽ khó còn giữ được vai trò sản phẩm cốt lõi trong trung hạn do những hạn chế về nguồn nhân lực trình độ cao, năng lực tài chính, và đặc biệt là áp lực cạnh tranh ngày càng lớn từ các công ty công nghệ Trung Quốc.Từ đó, ông gợi ý Viettel cần chủ động mở rộng định hướng phát triển sang các lĩnh vực công nghệ tương lai, đặc biệt là công nghệ năng lượng mặt trời, robotics, và trí tuệ nhân tạo tích hợp trong người máy – những ngành có tiềm năng trở thành trụ cột chiến lược mới trong thời kỳ chuyển dịch toàn cầu mạnh mẽ về công nghệ và cấu trúc quyền lực.
Tiếp nối chương trình, TS. Phạm Sỹ Thành – Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế và Chiến lược Trung Quốc đã trình bày tham luận với chủ đề “Thương chiến: Khởi đầu của một trật tự thế giới mới.” TS. Phạm Sỹ Thành nhấn mạnh rằng lợi ích từ thương mại quốc tế ngày nay đang bị đặt dưới góc nhìn hoài nghi, khi các quốc gia ngày càng nhận thức rõ hơn những hệ lụy sâu sắc mà toàn cầu hóa mang lại – bao gồm: tình trạng mất việc làm trong lĩnh vực sản xuất, sự phụ thuộc ngày càng lớn vào hàng hóa nhập khẩu từ các quốc gia đối thủ, và sự phân cực chính trị gia tăng trong nội bộ nhiều nền kinh tế phát triển. Ông Cho rằng cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung không chỉ là xung đột kinh tế, mà là biểu hiện khởi phát của một trật tự thế giới mới, nơi các quốc gia bắt đầu ưu tiên chủ quyền công nghệ, anninh chuỗi cung ứng và quyền lực chiến lược hơn là lợi nhuận thương mại đơn thuần.

Đối với Viettel, TS Phạm Sỹ Thành đề xuất một hướng đi mang tính chiến lược dài hạn: phát triển trí tuệ nhân tạo (AI) ứng dụng trong lĩnh vực năng lượng và dữ liệu, theo mô hình lưỡng dụng– vừa phục vụ mục tiêu dân sự, vừa có tiềm năng ứng dụng trong lĩnh vực quốc phòng. Đây có thể là bước tiến đột phá, đưa Viettel trở thành một trong những nhà tiên phong trong việc tích hợp công nghệ lõi cho cả phát triển kinh tế và an ninh quốc gia.
Kết thúc phiên thứ nhất, PGS, TS Đào Ngọc Tiến – Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Ngoại thương đã trình bày chuyên đề “Thương mại và Thuế quan”, tập trung vào những biến động lớn trong hệ thống thương mại toàn cầu và yêu cầu cấp thiết phải cải tổ sâu rộng. PGS, TS. Đào Ngọc Tiến phân tích những bất cập mang tính cấu trúc của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), đặc biệt là cơ chế đồng thuận trong việc ra quyết định, hạn chế trong cơ chế giải quyết tranh chấp, và quy định chưa rõ ràng về phân loại quốc gia đang phát triển – những điểm yếu đang cản trở vai trò điều phối của WTO trong bối cảnh toàn cầu nhiều biến động. Ông cũng nhấn mạnh đến các yếu tố phi kinh tế ngày càng ảnh hưởng sâu sắc tới thương mại quốc tế, tiêu biểu là khủng hoảng y tế như đại dịch Covid-19, vốn đã gây ra đứt gãy nghiêm trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu, làm thay đổi nhận thức của các quốc gia về tính an toàn và chủ quyền trong chuỗi giá trị.

Liên hệ đến thực tiễn tại Việt Nam, PGS, TS Đào Ngọc Tiến chỉ rõ rằng Viettel – dù đang giữ vai trò thống lĩnh thị trường nội địa– vẫn phải đối mặt với những thách thức từ sự phụ thuộc vào chuỗi cung ứng quốc tế, thiếu hụt nguồn nhân lực công nghệ cao, và áp lực gia tăng chi phí do việc tái định hình lại mạng lưới chuỗi cung ứng toàn cầu. Trước bối cảnh đó, ông kiến nghị Viettel cần: Đẩy mạnh chiến lược tự chủ về công nghệ – không chỉ để giảm thiểu rủi ro phụ thuộc mà còn gia tăng lợi thế cạnh tranh; Khai thác hiệu quả các thị trường trung lập và mới nổi,nơi còn nhiều dư địa và ít bị chi phối bởi các cực quyền lực lớn;Tăng cường đầu tư có chiều sâu vào nguồn nhân lực chất lượng cao, đặc biệt trong các lĩnh vực then chốt như bán dẫn, trí tuệ nhân tạo (AI) và an ninh mạng.
Trong phần thảo luận và đặt câu hỏi, các diễn giả đã tập trung trao đổi xoay quanh vai trò và vị thế của Việt Nam trong bối cảnh cạnh tranh chiến lược giữa các cường quốc, đặc biệt là Mỹ Và Trung Quốc – hai trung tâm quyền lực đang không ngừng gia tăng ảnh hưởng thông qua công nghệ, chuỗi cung ứng và địa chính trị. Các diễn giả cơ bản thống nhất nhận định rằng: với vị thế trung lập, linh hoạt và chính sách đối ngoại mềm dẻo, Việt Nam đang đứng trước cơ hội chiến lược để trở thành “vệ tinh công nghệ” trong chuỗi giá trị toàn cầu – đặc biệt trong bối cảnh các tập đoàn lớn đang tìm cách đa dạng hóa chuỗi cung ứng và tránh phụ thuộc vào một quốc gia duy nhất. Để làm được điều đó, Việt Nam cần chủ động thiết kế và triển khai các cơ chế khuyến khích (incentives) thông minh, bao gồm: Ưu đãi đầu tư có chọn lọc cho các lĩnh vực công nghệ lõi; Hạ tầng kỹ thuật và nhân lực đồng bộ; Và đặc biệt là chính sách quản trị quan hệ quốc tế khôn ngoan, để vừa duy trì thế cân bằng chiến lược, vừa tận dụng tối đa các dòng dịch chuyển sản xuất và công nghệ từ các quốc gia lớn.

Phát biểu tổng kết và bế mạc, PGS, TS Đào Ngọc Tiến nhận định Hội thảo lần này không chỉ là một sự kiện học thuật, mà thực sự đã trở thành một diễn đàn chiến lược, nơi các chuyên gia, và lãnh đạo các đơn vị thuộc Tập đoàn Viettel cùng nhìn nhận rõ hơn những cơ hội bứt phá mà trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (Big Data) hay quá trình quốc tế hóa mang lại Trong suốt phiên thảo luận, các đại biểu đã thẳng thắn chia sẻ quan điểm, phân tích và tranh luận về những thách thức cốt lõi của kỷ nguyên mới: từ bài toán phát triển và giữ chân nguồn nhân lực công nghệ cao, đến áp lực cạnh tranh toàn cầu, cũng như những biến động khó lường trong môi trường địa chính trị – công nghệ.